Kerstnoten kraken met engelengeduld
Column door mevrouw R.
Het is zover! Het lijkt wel of de kerstmarkt van de kringloopwinkel steeds populairder wordt. Het is niet meer weg te denken. Er zijn zelfs mensen die gewoon een paar dagen vrij nemen om een heuse kerstmarktroute te rijden. Dat is goed te begrijpen: kerstkoopjes, en nog duurzaam ook!
Spannend, lekker schatgraven en door jezelf uitgeroepen topstukken vinden. Met tweede- kans-kerstdecoraties thuis een sfeertje bouwen. Kunst of kitsch, dat maakt niks uit. Kerstballen met sentiment omdat ze je doen denken aan vroeger. Nostalgische puddingvormen om je gasten te verleiden met een zoet zelfgemaakt toetje. Elkaar prachtige kerstverhalen vertellen, uit mooi geïllustreerde kinderboeken. De kringloopwinkel is een echt winterwonderwinkel. Vol cadeautjes, voor jezelf en een ander.
En zo heb ik zelf de ongekende mazzel een topstuk te vinden, in de vorm van deze notenkraker op een hobbelpaard. Hij staat geparkeerd op tafel in een servethouder. Praktisch, zodat hij niet valt. Dat vind ik supergoed bedacht van de winkelmedewerker.
Ik pak hem op en bestudeer hem nauwkeurig. Wat een knots van een kraker, van massief hout en zwaar. Mooi gemaakt. Ik kijk naar de armen en details aan de mouwen. Jammer van zijn haar, het is een beetje grauw. Kan ik hem in een fris badje geven? De notenkraker is gemaakt van beukenhout en dat is minder geschikt voor kopje onder. Misschien met een tandenborstel en een sopje zijn haar in de nek en de baard een beetje opfrissen? Ik wil hem immers Kerstbest op de foto.
De halfronde schijf als lichaam van het paard is knap bedacht. Net als de gestileerde decoratierand aan de zijkant. Eenvoud met sterk effect. De teugels zijn van leer gemaakt, het bandje voor het zwaard van plastic. Het zwaard zat er helaas niet meer bij. Ik schat hem uit de jaren ‘60.
Als het ondergebit samen met de baard door een hendel omlaag worden gedrukt ontstaat er ruimte waar een noot past. Met die hendel wordt de noot gekraakt. Een notenkraker is een traditioneel Duits kerstobject. Vaak vermomd als een wat nors kijkende koning, soldaat, of boswachter. Waarschijnlijk omdat het helemaal niet meevalt om harde noten te kraken…
Tijdens hetzelfde bezoek vind ik ook dit mini-engeltje. Zij is dan wel klein maar vergis je niet; het gezichtje is nauwkeurig geschilderd. Ze heeft een bloemenkrans van hout in het haar en zelfs twee vlechtjes. In haar handen een grote teddybeer. Juist door die details wordt mijn aandacht vastgehouden. Ook hier een zelfuitgeroepen topstuk!
Thuis, na wat speurwerk op internet, worden mijn vermoedens bevestigd. Allebei van het merk Expertic, afkomstig uit het Ertsgebergte (Erzgebirge) in de voormalige DDR. Want het Erzgebirge was al eeuwenlang dé plek waar houtsnijwerk en houtdraaierij als volkskunst werd uitgevoerd. Eerst in donkere wintermaanden als huisvlijt door mijnwerkers en later door ambachtslieden die het verder ontwikkelden. Ten tijde van de DDR werden deze familiebedrijfjes opgeslokt door grote staatsbedrijven. Ze maakten speelgoed en decoratieve objecten die nu nog steeds geliefd zijn bij verzamelaars over de hele wereld. In Japan zijn ze er gek op heb ik mij laten vertellen. Ik roep dus niet alleen.
Twee Expertic-schatten op één kerstmarkt. Hoeveel van dit soort topstukken zijn er wel niet te vinden op al die 25 kerstmarkten van Het Goed!
Je zou er toch haast een Kerstmarktroute voor gaan rijden…
Over Mevrouw R.: Mevrouw R. is een grote fan van kringloopwinkels en die van Het Goed in het bijzonder. Zij schrijft hierover op haar onuitputtelijk rariteiten weblog: www.mevrouw-r.nl. Mevrouw R. is ook te vinden op Pinterest: https://nl.pinterest.com/mevrouwr/