Blik op poetsen
14 december 2016
Op zoek naar feestverlichting dwalen mevrouw R. haar gedachten af…
Terwijl ik mijn trapkast doorzoek naar feestverlichting kom ik dit schoenpoetsblik tegen. Meegenomen bij Het Goed, omdat het mij herinnerde aan opa en oma, de ouders van mijn vader. Zij hadden het in de werkkast hangen, onttrokken aan het oog. Ik was als kind verliefd op dit blik. Bij wie het origineel uiteindelijk terecht is gekomen weet ik niet. Ik ben content met deze kopie.
Door het blik ben ik afgeleid van mijn zoektocht naar licht. Ik denk aan schoenen poetsen. Het is zoiets simpels. Maar wie doet het nog? Van mijn vader weet ik dat hij als kind schoenen moest poetsen. Zijn klusje. Eerst een krant uitgevouwen op de vloer. Daarop alle schoenen, van vader, moeder en de vier kinderen. Zes paar. De schoenen werden ingewreven met poets en goed uitgesmeerd. Daarna opgewreven met oud textiel, tot ze glommen. En het blik daarna weer terug in de kast.
Ik heb in mijn eentje nu meer schoenparen dan mijn vaders gezin toen samen. Dat zegt iets over mijn inkomen en dat van mijn voorouders. Over vraag en aanbod. Die schoenen komen heus niet vanzelf mijn huis inlopen. Ik koop volledig bij bewustzijn nieuwe schoenen. Meer dan ik kan dragen, meer dan nodig is. Ik ben een product van de consumptiemaatschappij.
Ik kan het helaas niet meer aan mijn vader vragen maar hij was vast trots op zijn poetswerk. Met prachtig glimmende schoenen stapte de hele familie de wereld in. En voelde hij verlangen om ooit ook zulke zwarte meneren-schoenen te kunnen dragen onder een sjiek driedelig kostuum? Net als mijn opa altijd droeg, compleet met zakhorloge en vest? Hoe dan ook, de wereld veranderde. Ook mijn vader heeft in zijn leven meer schoenen gehad dan hij als kind te poetsen had. Maar hij bleef ze poetsen, zijn hele leven. Duurzaamheid en zuinigheid zat voor altijd in zijn DNA. Ondanks alle schoenen die hij inmiddels kon kopen.
Als straks de feestverlichting hangt zal ik zoals altijd terugkijken op het afgelopen jaar. Ik zal nadenken over goede voornemens. Goede voornemens gaan altijd over meer of minder. Meer sporten, meer tijd doorbrengen met geliefden, minder eten of minder werken. Maar ik zal ook denken aan mijn vader, als klein jongetje poetsend met afgezakte kniekousjes en een blond kuifje. Wat ik van hem heb geleerd is hoe ik met mijn spullen omga. Je zorgt ervoor. Je geeft ze aandacht zodat ze langer meegaan. Je gebruikt en hergebruikt spullen. Iets kan zijn waarde verliezen maar kan nog dienen voor wat anders. Of voor iemand anders. Onze hedendaagse duurzaamheid mag geen trucje of hippe term zijn. Bij duurzaamheid houd je rekening met volgende generaties.
Vroeger was je gewoon duurzaam en zuinig. Het kon niet anders. Eigenlijk kan het nu ook niet anders. Voor de volgende generatie.
Het allerbeste voornemen voor 2017 is dat telkens weer te onthouden. En ik ga tijdens onze nieuwjaarsreceptie opletten van welke familieleden de schoenen buitensporig glimmen.
Over Mevrouw R.: Mevrouw R. is een grote fan van kringloopwinkels en die van Het Goed in het bijzonder. Zij schrijft hierover op haar onuitputtelijk rariteiten weblog: www.mevrouw-r.nl. Mevrouw R. is ook te vinden op Pinterest: https://nl.pinterest.com/mevrouwr/